Talaiatik talaiara III [UR BERRI ON!]

Jan genituen iazko 12 mahatsak. Edo usadio eta tradizioek markatzen digutenaren arabera gauerdian joan ginen iaz ere, auzoko edo herriko iturrira, urtea ur berriarekin opatuz txanpaina bailitzan, urteari hasiera emateko asmoz. Edo zergatik ez esan: jarraitzeko asmoz.

Agur esan behar omen diogu 2009ari. Gero arte edo hurrenarte bezalako agurrak ekidin nahi, eta agur esan behar. Askorentzat ez zen urte samurra izango, ez noski.

Unibertsitateko lehenengo azterketekin ekin genion batzuk urteari, ihauteriekin jarraituz eta gure herriak behar zuen "aldaketarekin" segituz.

Jarraipena du jarraipena eman nahi diogun hark. Aukera du, aukera merezi eta eskaintzen diogun hark. Horregatik ez zait gauzei amaiera jartzea gustatzen. Onetik zein txarretik, zer ikasia, erakutsia duelako urteak ere, uneak, denborak, momentuak.

Ekaineko azterketak, eta askotan amesturiko uda aurretik. Baina hori ere, betiko lez, azkarregi igaro da. Barkatu, nahastu egin naiz. Azkarregi igaro ZEN. Baina harira. Ezin utzi aurtengo 10 egun zoragarri deskribatu barik. Nola ordea? Horretarako ez al ginen bada joan Arotz-Eneara? Irakatsi zerbait egingo ote genuen! Ikasi aunitz. Pentsatzeko, izateko modua aldatzeko adina bai behintzat. Izan garelako omen gara gaur, eta garelako izaten jarraituko ei dugula diote. Atzo etorkizuna zena, gaur iragana da. Joan da/zen. Baina irauten du, eta iraungo du orainak ere geroan. Berriro itzuliko balitz, iragan denbora arrotza...

Pasa zen uztaren hila, baita agorrila ere. Iritsi zen iraila, iratzearen hila edo garila (garoaren hila). Eta zergatik ez iparraldean esaten den lez buruila? Mahatsaren hila?

Honekin batera 19 urteak. Eta ikasketak. Lanak, buruhausteak. Baita plazerezkoagoak zaizkigun ikasketak ere. Lagun gehiago. Bloga sortu zen eguna ere ezin ahaztu. Ez eta herriko festak eta etxea ikatzez lepo zikinduta utzi zigun Olentzeroren eguna (Boikotaren eguna izenez ezaguna).

Joan zaigu, baina jarraituko dugu.

Gaur ere, betikoarekin segituko dugu. Jango ditugu 12 mahatsak. Edo ez? Nik aukera egin dut. Nik aurten ere, nahiago gauerdian herriko iturrira joan, eta txanpaina bailitzan, iturriko ur berriarekin urteberriagatik topa egin.

Ez ahaztu 2010ean ere, minutu bat goizero, dituzun gauza onak kontuan hartzeko 60 segundu nahikoak direla, eta beharrezkoak, atzera begiratuz, jarraitzeko.

2010 zORIOntsua lagunok! Egin irri bizitzari!

Nafar estatua, iragana edo geroa ote?

Ekaitz Aranberri uberarrak eta Xabier Ibarguren oriyotar sutsuak Gorka J. Palazioren ikasgairako egindako ikusentzunezko lana da hau:

Xabier eta Ekaitz, EHU-ko bi ikasle dira eta Gorka J. Palazioren ikasgaiko ataza da hau. Biei ere (eta irakasleaz zer esanik ez dago), nortasun agirian gipuzkoar direla jartzen dien arren, nafar sentitzen dira. Nafarroa da euskaldunon estatua eta formalki orain dela 500 urte inguru desagertu bazen ere, oraindik jendearen bihotzean dirau nafar suak. Iragana izan beharrean, geroa marrazteko indar bezala ikusi behar da lan hau.







Gustatu zaizuelakoan... GORA NAFARROA!

Manifestazio itzela

Hona Eñaut Gantxegi Berria egunkarian, gaur hilak 15 asteartearekin argitaratu duen artikulu zoragarria. BEC-eko giroa eta komunikabideak, 10 lerrotan.

Gutxitan eskaintzen zaio gertakari bati hainbeste orduko tartea hedabideetan. Halaxe gertatu da EHko Bertsolari Txapelketa Nagusiarekin. Igandeko finalaz aparte, hainbat ordu -Info 7 irratiari esker zuzenean entzun ahal izan ditugu bertsoak, Hitzetik hultzera saio bereziaren plus-arekin- eta lerro bete dira gai horrekin -El Diario vasco-n lau orrialde euskaraz txo!-, eta beronen jarraipena egiten jardun duten hedabideen zerrendak luze joko zuenez, Euskal Telebistan ikusi eta entzundakoaz arituko naiz. Goiz eta arratsaldez bost ordutik gorako tartea telebista batek eskaintzea berezia da, halako gertakari bati dagokion bezala. Saioa aurkezten Josu Goikoetxea eta Estitxu Fernandez -lesakarra, bertsoak kiroletik duen aldea islatzeko ote?-, Barakaldoko BEC delakoan gertatzen zenari adi eta hutsarteei piper pixka bat botaz. Garai batean Donostiako bertsodromotikaireportua dirudien saltsodromora jauzi nabarmena dago. Flaxlait edota une bereziei dagokienez, honako sekuentzia hau osatu du nire burmuinak: jendetza. Bertsolari handiak, pantailan erraldoituak. Herbehereak. Andoni Egaña irribarre iraunkorrarekin (botox?). Gaiak. Iparraldeko bi kaputxadun. Ofizioak. Kartzelako gaia. Kartzelako gaian, kartzela mintzagai. Espetxeetakoak gogoan. Beste hainbat ere bai. Txistuak. On Joxe handia. Baten faltan lau. Mainontzi-n gainera -Lezoko bertso eskolakoen gozagai-.

Teleberri-n (ETB2) eman zuten honen berri ere, eta, finalari sei minutuko tartea eskaintzeaz aparte, bertan jaurti zituzten hainbat bertsoren itzulpena egin zuten; baliteke inguru hauetako erdal elebakar ugarirengan -agintari gehiegi barne- gerturatze bat-nahiz eta azalekoa- izatea. Baliteke baten bat tentatua izatea bertso saioak bikoizteko; hala ere, hainbeste sentipen ezin da hizkuntza soilarekin ulertu. Esan dezatela gero euskaldunek ez dakigula entzuten; zer da orduan Bizkaia Arenan zeuden 15.000 pertsona zain -eta falta ginenak-, pertsona batek zer esango duen? «Nahi duzuena bakarrik entzuten duzue», esango du baten batek, baina hori beste kontu bat da. Kasu, merezi duenari egin behar zaio bereziki. Eta topikoa izango da, baina begi bistakoa onartu behar: zorionak, Maialen! Eta zurekin batera -ez soilik BECen- bihotz, belarri eta emozioen ganbara betetzen aritu zareten guztiei eskerrak.

Artikulua topatzeko egin klik ondoko helbidean: Manifestazio itzela_Eñaut Gantxegi

Beskoitze heskuarari buruzko liburuaren aurkezpena

Hasian hasi liburua argitaratu zuen Henri Duhau idazleak urriaren 16an. Beskoitzeko euskalkiaren egungo ahoskera, aditza eta deklinabidearen nondik norakoak azaltzen zaizkigu liburuan. Iesus Christ gure iaunaren testamentu berria liburuaren egilearen herrian, Beskoitzen bertan aurkeztu zuen liburuaren lehenengo zatia.

Twiterren BNOk nazioarteko albiste agentzia bat sortu du

Telebista: Talaia
Albistea:Twitterreko informazio agentzia
Albistegia: Palazioren albistegia [Leioako Campusetik zuzenean]
Berriemailea:Xabier Ibarguren Azkue
Atala: Komunikazioa
Iraupena: 52 segundu

Talaiatik, talaiara II

Euskara. Euskara da ekitaldi asko antolatzera bultzatzen gaituen arrazoi nagusia . Euskara da bultzatzen gaituen bidelaguna. Euskara da bateratzen gaituen arrazoia. Baina ez soilik bateratu. Euskara da, munduan zehar bereizten gaituena. Euskarak, Euskal Herritarron hizkuntza izaki, hizkuntza, tradizio, kultura, kirol, artea ulertzeko modua zein nazio ezberdin izatera bultzatzen gaitu. Hala ere, azken honek ekartzen gaitu eguneroko eztabaidara, izan ere arrazoi politiko eta linguistikoak ez ditugu bereizten.

Ez gara edozein herritan bizi. Geure hizkuntza ere gutxiesten duten bizilagunekin bizi gara. Ez-ohiko egoera batean gaude. Hizkuntza minoritarioa den euskara, are eta minoritarioago egin nahi duten zapaltzaileen aurrean bizi gara. Askotan jasanezina zaigun egoera diglosiko baten aurrean. Baina, kasuak kasu, ez ote gara geu, euskararen, gure hizkuntzaren zapaltzaile nagusiak?

Xalbador bertsolari eta euskaltzale handi baten hitzak ekarri nahi nituzke gogora. Hark, herria eta hizkuntza izenpean idatziriko abestian zihoen moduan: batzu herriaz orroit, euskaraz ahantzi, bertzek euskara maite, herria gaitzetsi, hizkuntza ta herria berex ez doatzi, berek nahi daukute konpreniarazi, bata bertzea gabe ez daikela bizi. Benetan abesti bikaina iruditzen zait, izan ere geure herrian, herria eta hizkuntzaren arteko lotura bitxi honen adierazpidea dugu Laboaren ahotsean entzun dezakegun abestia. Baina berriz ere, Xalbadorren hitzei helduz, herria da gorputza, hizkuntza bihotza, beraz, zeren zain ote gaude, gure bihotza eta sentimenduak plazaratzeko? Gure bihotzak dantzan jartzeko?

Talaiatik, talaiara I

Denok ikusi ditugu eta ikusten ditugu gauzak ilun, beltz. Denok sentitu gara noizbait ezerezaren soldadu. Soldadu hitza, itsusia iruditzen zaigu. Eta da.

Baina gu ez al gara gure izaeraren, gure nortasunaren soldadu?

Zergatik sentitu ezerezaren moduan, zerbait garela eta izan nahi dugula uste dugunean? Izan ere ezereza ez da ezer. Edo bai? Zer da ezereza? Bizitzako uneak ere ba ei dira ezereza, probesten ez badira bederen. Eta bai, askotan ezereza kontsideratzen duguna bada probestea. Izan ere zer da esperientzia denboran zehar bizitako momentuek osatzen duten bidea ez bada? Bizitako momentua izan liteke denbora hutsa. Baina denbora hutsak ere bidea osatzen laguntzen du.

Esperientzia da bizitzako irakasle nagusia. Bizitako momentuek eta esperientzia bizitzen laguntzen dizuten pertsonak ere lagun izan ditzakezu, baina ikasiko duzu beraiengandik zerbait. Irakatsiko dizute.

...izan ere...

...zergatik neurtu bizitza urtetan, eta ez ilusio gauzatuetan, edo urratutako bidearen dotorezian...

Aspaldi jarri nahi nuen esaldia, bere garaian Alberto Iñurrategik esandakoa... eta aunitzetan zer pentsatua ematen duena...

EHUko errektore ohia ere blogari

Berria.info atariko blog komunitateak eta blogari guztiok EHUko errektore ohiaren bloga irakurriz disfrutatzeko aukera izango dugu. Juan Ignacio Perez Iglesias, Txinpantze biluzia izeneko bloga kudeatzeaz arduratuko da.

Lehen artikuluaren "Hirugarren kultura" du titulutzat, eta D. Morrisen liburuan oinarritu da blogaren izena jartzerako orduan. Berriak blog asko ditu, Anjel Lertxundi, Pello Zabala eta Imanol Muruarenak besteak beste, beraz adi bloglariok! Blogen munduan murgildurik jarraitu nahi baldin baduzute, www.berria.info/blogak/ atalean blog gehiago izango dituzue.

Google Street View Bilbon izan zen atzo!

Googleek bere mapetan munduko argazkiak jartzeko "auto" bat erabiltzen du, GPS datuak eta argazkiak batera biltzen dituena. Google Street View da auto hau, eta azken egunotan ez da autoa oso urruti ibili, izan ere Arrasate eta Bilboko kaleetan zehar ikusi ahal izan dugu. Atzo izan zen Bilbon hain zuzen. Google Street Viewk, kamara anitzdun begi bat darama kotxearen gainaldean, 12 kameraduna hain zuzen. Begiaren bitartez, 12 kamerek hartzen dituzten erretratuak batean biltzen ditu, eta horrela, irudi osatu bat lortzen da.

Autoa joan ezin daitekeen lekuetarako aldiz bizikleta moduko bat erabiltzen dute. Horrela, lekurik txikienetan sartzeko eta irudiak hartzeko aukera baliatzen du Googleek. Beraz, adi lagunok, blogariok eta Googlezaleok! Laister Euskal Herriko datu eguneratuak Googleeko zerbitzuetan!!

Informazio iturria: Sustatu

A! Eta ahantzi baino lehen, zORIOnak amona!! Urte askotarako!!Osasunez urratu!

Eduki libreen aldekoa izango da Azkue fundazioa

Gaur, azaroaren 4ean aurkeztuko dute Bizkaiko Foru Aldundiaren bitartez, euskararen aldeko ekintzak egitea xedetzat izango duen fundazio berria, Azkue fundazioa. Euskarazko wikipedia sustatzea izango da besteak beste egingo duten lana. orretarako jendea artikuluak idaztera motibatu du, eta bide batez, webguneko eduki libreak ere erabiltzera bultzatuko du.

Euskal Herriko eta Deustuko Unibertsitateek, Euskaltzaindiak eta Bilboko udalak babestuko duen fundazioa izango da, eta arratsaldeko 19:30tan egingo da aurkezpena.

Euskara = Gaztelania?

Doktrinatze nazionalista baztertuko duen saiakera egiteko prest azaldu da gaur Isabel Celaa Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburua. Euskara eta Gaztelania maila berean egoteak, euskal gizartearen gehiengoaren erabakia errespetatzea ekarriko duela gaineratuz. Egungo egoerak hizkuntzen errealitatea ukatzen duela esateaz gain, "behargabeko ofentsa" dela adierazi du sailburuak.

Ez da sozialistek eta popularrek eskutik helduta hezkuntza arloan lortu nahi duten aldaketa bakarra, izan ere, ikasliburuetan ere Euskal Herria terminoa hizkuntza eta kultura terminoetara soilik mugatuko dute. Honenbestez, Euskal Herria, Euskadi eta Euskal Autonomi Erkidego moduko hitzek ordezkatuko dute.

Euskarari laguntzeko prest, horrela azaldu zaigu gaurkoan ere Zelaa. Gizartearen gehiengoaren erabakia errespetatzea aitzakiatzat hartu eta populismo merkea eginaz, justifikatu ditu sailburuak gaurko adierazpenak.

Azalduko ote dit errespetua eskatzen duen agintari txit gorenak, gizartearen gehiengoa ordezkatzea zer ote den? Azken hauteskundeetako gehiengo kontzeptua norbaitek azalduko al dit? Erabat ados hizkuntzen berdintasunei dagokionez, baina ez ote da Euskal Herrian ezberdintasun egoera bat bizi, Eusko Jaurlaritzak beregain dituen instituzioetatik hasita?

Itzalketa analogikoa Araban

Gaur helduko da itzalketa analogikoa Arabara. Araiako igorgailua izango da seinale analogikoa igortzeari utziko dion lehena. Gasteizen, azaroaren 10ean utziko dute garai analogikoa atzean, eta ordutik aurrera kanal digitalak soilik ikusteko aukera izango dute.
Hala eta guztiz, Euskalteleko zuntz optikoa dutenek ez dituzte itzalketaren ondorioak jasango eta orain arte bezala ikusten jarraitzeko aukera izango dute, eta gainontzekoek berriz LTD deskodetzailea beharko dute.

Araiako zentruak gaur hasi(ko) baldin badu ere itzalketaren prozesua, azaroaren 10a izango da herrialdeko eskualde gehienetan itzalketaren eguna. Abenduaren 31ean, Bizkaia eta Araba ia osoan trantsizio digitalerako prozesuarekin hasiko dia, eta Gipuzkoa izango da garai analogikoa itzaltzen azkena.

Talaiatik talaiara, barrura begira noski!

Erraza omen talaia batetik ikusten dena esatea. Omen. Baina zailagoa ote barrura begiratzea? Ez da erraza norberari bizitzak eman dionarekin eguneroko ogia etxera ekartzea. Baina polita eta interesgarria bai bederen. Komunikazioaren mundua atsegin, bizi dugunok, ahotsa, irudia, hizkuntza,... makina bat gauza zaindu beharrak ditugu!

Irratia da hainbatetan amestu dudan komunikabidea. Txikitatik ohitu naiz etxean irratia entzutera. Egunez, sukaldean piztuta egoten bada ere, aitak gauean ere piztuta izaten zuen. Harrigarria izan arren ere, nire aitak lo egiterakoan ere aditzen zuen irratia. Ez naiz nahastu. Aditu diot eta ez entzun. Lo zegoela zirudien arren, irratia itzali bezain pronto begiak irekitzen zituen berriz ere irratia piztutzeko esanez.

Pasadizo soil bat den arren, pasadizoa jendearekin konpartitzean, kostako herrietan aunitzetan gertatzen (jazotzen) zen anekdota zela esan zidaten. Arrantzaleek gauetan irratia amets-lagun harturik zutela lo egiteko ohitura ohartu nintzen. Nire aita ere 20 urtez arrantzale. Horregatik ote?

Gaurkoan, ahotsak gogoratu eta zein esatari gustatzen zaigun esateaz gain, gure ahotsa (gure burua oraindik urrun ikusten baitugu) zein sailetan kokatuko genukeen esatera bultzatu gaituzte. Arantxa Iturbe, Manu Etxezortu, Joxe Juan Ugalde, Beatriz Zabaleta, Arantza Kalzada, Maite Artola, Garikoitz Udabe, Manu Maritxalar, Asier Odriozola, Kaittin Allende... zein hautatuko?

Manu Maritxalar izan da, kirol munduan gehien gustatzen zaidan kirolari dagokion informazio dosiaz asetu eta asetzen nauena. Manu Etxezortu goizero sukaldean, etxekolanak egiten hainbatetan lagundu didana. Kaittin Allende izan da ikastolara lo aurpegiaz joatearen erruduna, gauak Ipurtargiaren argiaz argitzeagatik. Hala eta guztiz, bi dira gaur egun gustatzen zaizkidan eta hautatuko nituzkeen ahotsak: Asier Odriozola (ETB1eko Gaur Egun albistegietako aurkezle ohia), serioa, ahots ederra eta ahoskera hobea. Joxe Juan Ugalde (Albiste Faktoria saioko aurkezlea, Euskadi irratia 07:00-09:30), goizeko iratzargailu bikaina, ezinhobea. Eguneko informazioa modurik gordinenean, ulerterrazenean eta modurik komunikagarrienean helarazten duen esataria.

Nire ahotsa, kiroletarako omen da egokia. Kontuz! Gorka Palaziok esana da, baina kirola baina gehiago albistegiak aurkeztea gustatuko litzadake. Agian nire ahotsak gora-behera gehiegi ditu albistegiak aurkezteko, baina gustua eskatuz gero, horren hautua egingo nuke.

Berriz ere diot: ez da erraza norberari bizitzak eman dionarekin eguneroko ogia etxera ekartzea. Baina ez al da askok amesten dutena? duguna? Talaiaren barrura begiratu dut, eta ez da erraza, norberaren ahotsaz hausnartzea, baina ez ote da garaia gure burua definitzeko, sailkatzeko eta gure zilborrera begiratuz kritika eta gogoeta egiteko?

Haur eta gazte literaturari buruzko saioa gaurtik aurrera ETBn, Ipupomamua

Haur eta gazte literatura aitzakiatzat hartuta, gaurtik aurrera ETB3 eta ETB1en eskutik, euskara hutsean eta astean behin ipuinekin gozatzen lagunduko digun saioa ikusi ahal izango dugu, Ipupomamua. Gipuzkoako eta Bizkaiko Foru Aldundiak eta Kutxa izango ditu babesle. Guztira 35 saio grabatzeko konpromezua hartu dute, beraz izango da zer gozatua.

ETB1en ostiraletan eskainiko dute, 19:30ean. Ostegunetan aldiz, ETB3n Prime Time ordutegian ikusteko eta disfrutatzeko aukera izango dugu. 25 minutu iraungo du saio bakoitzak, eta ipuinak entzun, ikusi, sentitu eta bizitzeko aukera eskainiko digu Nagore Aranbururen eskutik aurkeztuko den Ipupomamua saioak.

Telesaila haurrei, noski, gazteei, gurasoei, eskolei, idazleei, ilustratzaileei, ipuin kontalariei eta maitaleei…, oro har, haur eta gazte literatura kontsumitzaile guztiei zuzenduta dago. Irakurtzaletasuna bultzatu nahi dute, eta hori lortzeko saio bisuala planteatzen dute, akzioz betea, literaturaren alde ludikoa indartuko duena.

Literatura eskoletako ikasgai astun eta aspergarri izateari uzteko modu bikaina, eta horrela, ikasgelatik ikus-entzunezkoetara aterako dute. Gaurtik aurrera, zuen etxeetan. Hemen da Ipupomamua. 21:35etan gaur, ETB3n.

Bigarren bizitzan barna

Bigarren bizitzarik ba ote da? Askotan galdetu dute hainbatek. Batzuk erantzuna ere aurkitu dute, bai eta paradisuarekin berdindu ere. Adan eta Ebaren ondorengoko bizitzarekin nahikoa ez eta bada bitartekorik bigarren bizitzan, bigarren mundu batean murgiltzeko. Iritsi da bigarren bizitza, hemen da Second Life.

Internet bitartez, munduan zehar dauden zerbitzari askoren beste mundu bat da Second Life. Norberak bere burua birsortzeko metodoa da programa honek eskaintzen diguna. Neal Stephensonen zientzia fikziozko Snow crash izeneko nobelan dago oinarrituta Second Life, baita cyberpunk mugimenduan ere.
Bizitza errealean gertatzen den bezalaxe, SL-ek bizitza kultural indartsua du, eta ez da arraroa kontzertu nahiz erakusketak nonahi aurkitzea ez eta hitzaldi interesgarriak ere. Harreman sare eta informazio iturri bikaina izan daiteke gainera, mundu mailako foroa izan bailiteke. Zeren zain zaude? Egin zure abatarea (pertsonaia) eta murgil zaitez bigarren munduan!!